G’azoning Deyr-al-Balah tumanida Hanin Koraz ismli ayol u yerdagi bolalar uchun o’z his-tuyg’ularini va tasavvurlarini ifoda eta oladigan joy yaratdi. Bunda urush vaqtida falastinlik bolalar suhbatlashish, kulish, rasm chizish, va hikoyalar aytish uchun davralarda to’planib, dam olishadi.
Hanin Koraz loyiha
haqida shunday deydi: "Ushbu tashabbus bizning bolalar uchun foydali ish
qilish va qamal ostidagi hayot monotonligini buzish ishtiyoqimiz tufayli paydo
bo'ldi".
Bundan ko’zlangan
maqsad har bir bola qog'oz, qalam va bo'yoqlar yordamida o’z hissiyotlarini
so’zlashidir. Jamoa bolalarni guruhlarga bo'ldi, bu yerda har bir guruhning o’z
vazifasi majvud.
Misol uchun,
birinchi guruh bolalari qog’ozlar yordamida personajlar yaratdi, boshqalari esa
stop-motion texnikasidan foydalangan holda personajlar va sahnalarni harakatga
keltirdi. Boshqa bolalar esa bu personajlarga ovoz berdilar. So’ngida, ular
bolalar tomonidan yaratilgan animatsion filmning sahnalarini to’plashdi va uni
tomosha qilishdi.
"Biz ularning
hikoyalarini xuddi 40 yoshli kattalarning hayotiy tajribalarini tinglayotgandek
tingladik, deyarli barcha hikoyalar urush, ko'chirilish, bombardimon qilish,
chodirlardagi gigiyena muammolari, kasalliklar, ularning xotiralari va orzulari
haqida bo’ldi", – dedi Hanin Koraz.
Bolalar uchta film
ishlandi. Ularning birinchi ovozsiz animatsion filmi "Tawabeer" deb
nomlanadi va u arab tilida navbatlar degan ma’noni bildiradi. Bu film bolalarning
kundalik hayotidagi azob-uqubatlarining yaqqol namoyondasidir.
Bu mashg‘ulotlarda
bolalarga mobil telefondan suratga olish, kadrlarni harakatga keltirish va
stop-motion texnologiyasidan foydalangan holda animatsiya yaratishlarni
o’rgatildi. Tashkilotchilarning so‘zlariga ko‘ra, bunday mashg‘ulotlardan
ko‘zlangan maqsad bolalarga o‘z his-tuyg‘ulari va fikrlarini erkin bildirish,
tashvishlarini yengillashtirishga yordam berishdir.
Kichik
ishtirokchilardan biri Lana Daka shunday dedi: “Men animatsiya olami haqida
ko‘proq ma’lumot olmoqchiman. Qahramonni harakatlantirganda yoki ovozini yozib
olganimda o‘zimni baxtli va baquvvat his qildim”.
Yana bir bolaning
aytishicha, u yetti oylik urushdan keyin birinchi marta qog‘oz va qalam tutgan.
Bolalar umidsiz
sharoitda yashamoqda va urush avj olgani uchun chuqur tushkunlik ta'sirida.
Ular portlashlar va ochlikdan aziyat chekmoqda. Ular o'zlarining do'stlari va
oilalari halok bo'lganini, maktablar va uylar vayronalarga aylanganini
ko'rdilar. Ular oziq-ovqat, dori-darmon va hayotiy yordamdan mahrum bo'lib, asl
uylari va hayotlaridan ajralgan.
“Bolalar
o'zlarining his-tuyg'ularini, kelajakka bo'lgan umidlarini va orzularini
qog'ozda ifodalashlari ularga hayotlarini nazorat qilish tuyg'usini beradi va
bu orqali davolanish bolalar uchun eng samarali usuldir. Shuningdek, guruhlar
bilan ishlash ularning ijtimoiy munosabatlarini va jamiyat bilan hamnafas
bo’lishlarini kuchaytiradi”, – deydi GCMHP ning ruhiy salomatlik bo'yicha
mutaxassisi Ravya Hamam.
Deyr al Balah
tumani "xavfsiz hudud" ekanligi aytilgani sababidan odamlar u yerga
qochqinlar lageri qurib, joylashgan edi. Shunga qaramay, hudud bombardimon qilingan
va o'qqa tutilgan. Munitsipalitet rahbari Diab al-Jarroning so‘zlariga ko‘ra,
Deyr al-Balah mintaqasida ko‘chirilganlar soni yarim milliondan oshgan.
G‘azoda 14 mingdan
ortiq bola halok bo‘ldi, 12 ming nafari yaralandi. Taxminan 1750 kishi bedarak
yo'qolgan. UNICEF hisob-kitoblariga ko‘ra, 7 oktabrgacha G‘azoda 500 mingga
yaqin bola ruhiy salomatlik va psixo-ijtimoiy yordamga muhtoj edi. Hozir bu
raqam ikki baravarga oshib, bir millionga yetdi.