Ota-onaning hayotida shunday vaqtlar boʻladiki, ular bolaning intizomi tufayli jiddiy xavotirga tushishadi. Bu qichqirayotgan goʻdak boʻladimi yoki oʻzboshimcha oʻsmirmi, ota-onalar uchun har ikki holatda ham xotirjamlikni saqlash qiyinchilik tugʻdiradi. Tartib-intizom bu – bola ota-ona xohlagan narsani qilishga majbur degani emas. Siz bolani “yaxshi” boʻlishga majburlay olmaysiz. Ehtimol, ba’zi bolalar baqirish va kaltaklashdan soʻng, ota-onasiga yoqmaydigan narsalarni qilishni toʻxtatarlar. Ammo bunday xatti-harakatlar kelajakda bola bilan boʻlgan munosabatga ijobiy ta’sir qiladimi?

Baland ohanglardagi qoʻpol suhbatlar bolaning ruhiyatiga va uning kelajakdagi hayotiga salbiy ta’sir koʻrsatadi. Buning oqibatida yuzaga kelgan doimiy “toksik stress” koʻplab salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin, masalan, maktabni tashlab ketish ehtimoli, ruhiy tushkunlik, giyohvandlik, oʻz joniga qasd qilish yoki yurak kasalliklari.

Jazo va boshqa nomaqbul choralardan farqli oʻlaroq, ijobiy yondashuv bola bilan sogʻlom munosabatlarni rivojlanishiga olib keladi.

Yakkama-yakka suhbatlar har qanday normal munosabatlarni oʻrnatish uchun juda muhimdir, ayniqsa bolalarga kelganda. Suhbat kuniga atigi 20, hattoki 5daqiqagina boʻlishi mumkin.

Kichkintoylar maqtovni, ayniqsa ota-onalarini xursand qilishni yaxshi koʻradilar. Bolalar ularga e’tibor berishlarini juda xohlashadi. Agar siz oʻzingizga yoqadigan xatti-harakatini ragʻbatlantirsangiz, bolangiz sizni xursand qilishga yanada koʻproq harakat qiladi. Quchoqlash, tabassum qilish, ular qilayotgan ishiga qiziqish bildirish – bola uchun eng yaxshi mukofotdir, hatto shirinlik yoki yangi oʻyinchoqlardan ham yaxshiroq.

Farzandingizdan nima istayotganingizni unga aniq ayting. Bu unga nima qilmaslik kerakligini aytishdan koʻra samaraliroqdir. Farzandingiz nima qila olishi va nima qila olmasligini aniq bilishingiz kerak. Agar undan imkonsiz narsani soʻrasangiz, natijada hech narsa chiqmaydi.

Agar siz bolalar bilan muloqot qilishda qiynalayotgan boʻlsangiz, ular bilan qiziqarli mashgʻulotlarga birga qatnashingiz yoki oʻzingiz oʻtkazishingiz mumkin.

Katta boʻlishning oʻzgarmas qismi, har qanday harakat qandaydir oqibatlarga olib kelishi mumkinligini tushunishni oʻz ichiga oladi. Farzandingizga yomon xatti-harakatlarning oqibatlarini tushuntirib, toʻgʻri harakat qilish imkoniyatini bering.

Bola uchun mumkin boʻlgan chegaralarni belgilashingiz zarur. Agar, uning har bir harakati qoʻldan chiqaversa, bola sarosimaga va hayratga tushib qoladi. Aynan nima muhim ekanligini ota-onalar hal qilishadi. Qoidalar qanchalik kam boʻlsa, bola ularni shunchalik tezroq oʻrganadi.