Raxit – kichik yoshdagi
bolalarda uchraydigan kasallik boʻlib, organizmda kaltsiy va fosfor almashinuvi
buzilishi natijasida kelib chiqadi. Kichkintoy hayotining dastlabki yillari tez
oʻtadi. Suyaklarning toʻgʻri oʻsishi uchun D vitamini organizmda kaltsiy va fosforning
ichakdan soʻrilishi, suyak va boshqa toʻqimalarga etib borishini boshqaradi. D vitamini
etishmasligi sababli raxit kasalligi rivojlanadi. D vitamini oz miqdorda
oziq-ovqat bilan kiradi, katta qismi quyosh nurlari taʻsirida terida
sintezlanadi.
Alomatlari:
Asoratlari:
Suyak yumshashiga, mushak
va boʻgʻimlar boʻshashishi, immunitet sustlashishi, kamqonlik kuzatiladi. Bola boshi va
gavdasini toʻgʻri tutishga qiynaladi, liqildogʻi sekin bitadi. Tishlar chiqishi
kechikadi. Tez-tez shamollaydi.
Vaqtida davolanmasa,
bola kattalashgan sari suyaklari qiyshiq oʻsish ehtimoli ortadi. Umurtqa
pogʻonasining bukchayishi, koʻkrak qafasini pastga qarab enkayib qolishi, oyoqni «X»
yoki «O» shaklida qiyshayishi, yassi oyoqlik paydo boʻladi. Ichki aʻzolarni notoʻgʻri
rivojlanishi, aqliy zaiflik paydo boʻlishi mumkin.
Profilaktika:
Homiladorlik davrida
Kuniga kamida 2 soat
toza havoda sayr qilish, shifokor koʻrsatmasi bilan kaltsiy preparatlarini qabul
qilish mumkin. Qish mavsumida vitaminga boy mahsulotlarni tanovul qilish va
qoʻshimcha D vitaminini ichish lozim.
Tugʻruqdan keyin
Bola olti oygacha iloji
boricha faqat ona suti bilan parvarish qilinishi kerak. Emizish davrida ona
vitaminli mahsulotlarni isteʻmol qilishi lozim. Qoʻshimcha ovqatlarga oʻtilganda,
bola taomnomasida goʻsht, tuxum, baliq kabi mahsulotlar boʻlishiga ahamiyat berish
zarur.
Iloji boricha kunduzi
ochiq havoda sayr qilishni unutmaslik lozim. Tadqiqotlar xulosasiga koʻra, D
vitamining etarli dozasini taʻminlash uchun kunduzi yuz, qoʻl ochiq boʻlgan
holatda har kuni yoki kamida haftasiga uch marta quyosh nurini olish
kerak. Bunda teri oq boʻlsa, besh daqiqa; bugʻdoyrang boʻlsa, yarim soat kifoya.
Shuningdek, boʻgʻim va umurtqa pogʻonalarini rivojlantirish va mustahkamlash uchun
gimnastika va massaj tavsiya qilinadi.